فرایند نفوذ در خلأ
فرایند نفوذ در خلأ یا Vacuum infusion process، کـه بـه اختصـار (VIP) نامیـده مـی شـود روشی است که از فشار خلاء برای وارد کردن رزین درون قالب استفاده می کنـد، در ایـن روش الیـاف خشک درون قالب قرار داده شده با کیسۀ خلاء آب بندی شده، به آن خلاء اعمال می شود. وقتی خلاء کامل ایجاد شده رزین طریق یک مجرا به درون قالـب کشـیده مـی شـود. از ایـن روش بـرای سـاخت قطعات کامپیوزیتی در مقیاس بزرگ با کیفیت بالا و حجم کم تولید اسـتفاده مـی شـود و در جائیکـه استحکام بالا و وزن کم ضروری است، مناسب می باشد. فرایند نفوذ در خلأ یک فراینـد قالـب بسـته اسـت، انتشار مواد فرار تقریباً صفر است. زیرا آغشته شـدن الیـاف در کیسـه خـلاء رخ مـی دهـد و در نتیجـه آلودگی محیط کار کمتر خواهد بود.
طراحی قالب فرآیند VI مشکل است، چرا که از روی تجربه طراحی مـی شـود، نیمـه بـالایی قالـب انعطاف پذیر بوده در نتیجه هزینۀ ساخت قالب کاهش می یابد. اگر فرایند اتوماتیک شده باشد نمونه ها تفاوت زیادی در کیفیـت ندارنـد، سـرعت سـاخت در ایـن فرایند بالاست، دقت جزئیات افزایش و هزینۀ ساخت کاهش یافته است. هدف نهایی فرآیند VI این است که رزین سریعتر و بهتر جریان یابد و محصول با کمتـرین Void داشته باشیم.
بنابراین می توان از یک سیستم کنترل فعال که قادر به کنترل و هدایت جریان رزیـن بـوده و هـر گونه انحرافی را از الگوی جریان واقعی مشخص می سازد و عملکرد اصلاحی مناسبی بکـار مـی گیـرد، استفاده کرد و بدین وسیله فرآیند نفوذ را تا بدست آوردن کیفیت مورد نظر قطعات کنترل کرد. یکنواختی تولید، در صد الیاف بالاتر و در نتیجه قطعات با استحکام بیشتر، انتشار استایرن کمتر در محیط نیاز به نیروی انسانی کمتر، کاهش اتلاف رزین و تجهیزات ارزان تولیـد از مزایـای ایـن فراینـد محسوب می شوند.
فرایند نفوذ در خلأ (Vacuum infusion) را هنـوز مـی تـوان فرآینـد جدیـدی در صـنعت کامپوزیت دانست. در این روش، از فشار خلاء برای آغشته کردن الیاف خشـک درون قالـب آب بنـدی شده استفاده می شود. نفوذ رزین در خلاء به کمک تجهیزات و مواد مخصوصی انجام می گیـرد کـه در ادامه تشریح خواهند شد. در روش لایه چینی معمولی، الیاف درون قالب قرار گرفته، به کمک قلـم مـو و بصورت دستی با رزین آغشته می شوند. در روش بهبود یافته لایه چینـی، از یـک کیسـۀ خـلاء روی قطعات آغشته شده استفاده می‌شود تا رزین های اضافی قبل از پخت از داخل قطعـه بیـرون کشـیده شوند. قالب گیری کیسۀ خلاء تا حد زیادی نسبت الیاف به رزین را ارتقاء می دهد و در نتیجه قطعات بـا استحکام بالاتر و وزن کمتر تولید می شود.
هم اکنون در کشور، تقریبـاً تمـام روش هـای شـکل دهـی کامپوزیت ها وجود دارد، اگرچه سهم آنها در تولید مواد کامپوزیتی یکسان نیسـت. سـهم اول مربـوط بـه فرآیند رشته پیچی است و در مرتبه بعدی فرآیند لایه گـذاری دسـتی و فرآینـد قـالب گیری فشـاری در سومین رتبه قرار می گیرد. سایر فرایندها اگرچه روند روبه رشدی دارند ولی در اقلیت قرار می گیرنـد.
با این وجود هر فرآیندی ویژگی خاص خود را دارد و در بسیاری از موارد نمی توان از نظر اقتصادی یـا حتی فنی، روش تولید را تغییر داد. مثلاً لوله هایی را که به روش فیلامنت و ایندینگ تولید می شوند، نمی توان به روش دیگری تولید نمود و … البته در این میان استثنائاتی نیز وجود دارد. به عنوان مثـال اغلب قطعاتی که به روش دستی تولید می شوند، قابلیت ساخت توسط فرایند نفوذ در خلأ را دارنـد.
در سال های اخیر این تغییر فرآیند در بسیاری از کشورهای صنعتی انجام شده و هنوز ادامه دارد. در کشورما، با توجه به تعداد واحدهای زیادی که بـه روش دسـتی قطعـه تولیـد مـی کننـد، رونـد افزایش رقابت اقتصادی در تولید و نیز ثبات و بلکه کاهش قیمت (با توجه به تورم) مواد اولیه با توجـه به سرمایه گذاری های انجام شده در تولید الیاف و رزین در کشورهای همجوار، زمان آنست که فراینـدVIP مورد توجه بیشتری قرار گیرد.بسیاری از واحدهای کوچک و بزرگ داخلـی فعـال در تولیـد لـوازم بهداشـتی سـاختمان، قطعـات خودرو، قایق سازی و مانند آن می توانند از مزایای این تغییر روش استفاده نمایند.
در فیلم آموزشی زیر، بطور خلاصه ساخت یک قطعه کامپوزیتی به روش اینفیوژن اجرا می‌شود.
با عرض سلام. سایت خوب طراحی شده آموزش خوب است و نکات دیگر که فعلا به انها پی نبردم و این احساس در من ایجاد شد که شما حسن نیت، دقت و مایه گذاشتن از هر جهت و علاقه مندی در جهت پیشرفت علم شما را در من ایجاد کرد. به اذن پروردگار قادر و آگاه و و ناظر به همه چیز آرزوی موفقیت برای شما را دارم. امیدوارم احترام من را پذیرا باشید . با تشکر
سلام و درود بر شما دوست عزیز
با تشکر از حسن نظر شما. هدف از تشکیل گروه پلی کامپوزیت اشاعه علم کامپوزیت و در دسترس قرار گرفتن این شاخه از صنعت در میان علاقه‌مندان به این حوزه جهت ایجاد اشتغال و همچنین سهولت در تامین مواد اولیه صنعت کامپوزیت و ارسال آن به همه نقاط کشور می‌باشد. امیدواریم در این راه به لطف خدا و همراهی دوستانی چون شما به این اهداف نائل شویم.